Hoe past een zelfgebouwde fiets in het mobiliteitsplan van Eneco?

"Een elektrische fiets, zei mijn vrouw? Dat is toch voor oude mensen," vertelt Wim. "Ik dacht: fijn dat je me met m'n 54 jaar nog niet oud vindt. Ik heb gewoon geen zin om moe en bezweet op m'n werk aan te komen. Maar ik wil wel bewegen en elke dag even buiten zijn. Bovendien vindt mijn zoon dat ik met mijn auto voor zijn generatie 'het klimaat verpest'. Dus is die elektrische fiets zeker wél wat voor mij."

"Dan ga je rekenen. De elektrische fiets die ik wil, zit toch in de range van €3.500,- plus. Dat is wel een erg grote graai uit de huishoudpot. Bovendien heb ik al vaker zelf fietsen gebouwd en nog best veel spullen liggen. Een stevig frame daar begint het mee. En goede remmen, want je gaat toch wat harder. Met het bestellen van de elektromotor, het spuiten van het frame, de accu en nog wat dingen was ik zo'n €1.500 kwijt. Dus dat valt mee."

Fietsen is beter voor je rug en je humeur

Wim: "De voordelen? Waar zal ik beginnen? Het is beter voor m'n rug en beter voor m'n humeur. Met de auto stond ik bijna elke dag vast en nu heb ik op de hele route van elf kilometer maar één stoplicht. Of vooruit, twee. Als ik met een collega fiets dan is het natuurlijk de hele rit kletsen, maar als ik alleen ben, kan ik goed nadenken. Over werkdingen, over thuis, plannen maken of wegdromen. Soms ligt de nevel op de weilanden, dat is mooi en een enkele keer zie ik 's ochtends vroeg een vosje langs sluipen. In de zomer door de stad is ook een feest, met al die vrolijke mensen op straat. Bovendien, als ik een auto nodig heb om naar een project te gaan, staan er poolauto's. Daarvan mogen er nog wel een paar bij, want die zijn vaak allemaal op de weg." Jeanette maakt er direct een aantekening van.

Vier fietsvoordelen

1. Fit zonder sportschool: Als je elke dag een uurtje stevig doorfietst, heb je volgens de richtlijnen van de overheid automatisch genoeg bewogen. Fit zonder sportschool dus.
2. Tijd om je hoofd leeg te maken: Fietsen in de buitenlucht is perfect om je gedachten te laten dwalen. Of om juist wat dingen op een rijtje te zetten. Ook creatieve ideeën hebben de neiging juist op de fiets te ontstaan.
3. Vaak voordeliger: Veel bedrijven hebben voordelige regelingen voor fietsers. Bijvoorbeeld met vergoedingen voor het kopen van een fiets of door fietsers een hogere kilometervergoeding te geven.
4. Geen CO2-uitstoot: Als fietser stoot je natuurlijk geen CO2 uit. Bovendien help je de lucht schoner te maken doordat je ook geen fijnstof produceert.

Duurzame mobiliteit begint met het kiezen van de werklocatie

"Duurzaamheid is voor Eneco een speerpunt," legt Jeanette uit. "Voor het hoofdkantoor in Rotterdam kozen we bewust een locatie pal naast Intercity Station Rotterdam Alexander. Dat werkt. Bijna 90% van de mensen komt met het OV naar het werk. Nou moedigen we dat ook wel aan. En we zijn tijdens de sollicitatiegesprekken al heel duidelijk over wat wel en niet kan. Medewerkers kunnen kiezen voor een OV Vrij-kaart of een kilometervergoeding. Kom je met het OV of de fiets, dan kun je poolauto's gebruiken als ze voor het werk op weg moet. Er zijn leenfietsen beschikbaar voor korte ritjes. En heb je echt een auto nodig voor je werk of heb je daar recht op vanwege je arbeidsvoorwaarden. Dan is dat uiteraard altijd een elektrische auto."

Fietsers krijgen de wind mee

Jeanette: "Fietsers geven we graag een duwtje in de rug. Werknemers kunnen hun flexbudget inzetten om een fiets te kopen. Bij ons geen enorme parkeerplaats, met ergens een hoekje met een gammel fietsenrek, maar een ruime en comfortabele fietsenstalling. We hebben zelfs letterlijk een flink aantal parkeerplaatsen weggehaald om de stalling groter te maken. Ook hebben we oplaadpunten aangelegd, voor de fietsers die van wat verder komen. En er zijn mooie kleedkamers en douches. Die worden zeker in de zomer veel gebruikt door mensen die met de racefiets of de mountainbike komen. Vaak helemaal in fietskleding." Of Wim daar nog iets aan toe te voegen heeft? "Zeker, als je met de fiets gaat, kom je met een leeg hoofd thuis en ben je er echt voor je gezin." Jeanette vertelt dat er binnen Eneco een werkgroep mobiliteit is, die constant kijkt hoe we duurzaam vervoer steeds aantrekkelijker kunnen maken.

De reis die je niet maakt is altijd klimaatneutraal

Jeanette: "Thuiswerken is natuurlijk altijd duurzaam. Daarom werk je bij Eneco bij een vijfdaagse werkweek twee dagen thuis en kom je twee dagen naar kantoor. Gewoon omdat wij merken dat het goed is om persoonlijk contact te houden. De vijfde dag beslis je samen met je leidinggevende of je thuis of op kantoor werkt. We hebben dit beleid al heel vroeg in de Covid-periode gecommuniceerd. Dus wisten alle medewerkers toen de lockdowns voorbij waren, wat er verwacht werd."

Wat maakt de aanpak van Eneco uniek?

"Bij ons valt facility & real estate organisatorisch direct onder de Directeur HR/Communicatie," zegt Jeanette. "Iedereen kijkt vanuit de eigen rol naar voorstellen en ideeën. Wat betekenen besluiten voor medewerkers en de arbeidsvoorwaarden? Hoe kunnen we het inrichten en beheren? Bij onze aanpak kijken we altijd eerst hoe de purpose van Eneco past bij de behoeften van onze mensen. Wij durven bovendien voorop te lopen en zo te ontdekken wat werkt en niet werkt. In dat laatste geval durven we ook zaken weer terug te draaien. We waren in 2018 een van de eersten die overstapte naar elektrisch rijden. Dat was best een gok, want er waren nog niet overal laadpunten en veel auto's hadden een beperkte actieradius. Maar wij vonden dat wij dat moesten doen, juist als energiemaatschappij. Qua personenauto's zijn we nu helemaal om.

Gaat dan alles goed?

"Natuurlijk niet," zegt Jeanette. "Het is soms bijvoorbeeld passen en meten met het aantal deelauto's. Maar dat is betrekkelijk eenvoudig op te lossen. Moeilijker is het, om iedereen mee te krijgen. Veel mensen zijn toch gehecht aan hun auto. We doen daar veel aan. Door regelmatig, helder te communiceren en voorlichting te geven. Over leasebeleid, elektrische auto's en de voordelen van andere manieren van reizen. Maar ook door mensen inzicht te geven in ontwikkelingen in de markt en de eisen van de overheid. Medewerkers gaan zo steeds beter begrijpen waarom we kiezen voor duurzame mobiliteit en dat ze daar zelf ook voordeel bij kunnen hebben."

Maak er geen hogere wiskunde van

En hoe past die zelfgemaakte fiets van Wim nou in het Mobiliteitsplan? "Eigenlijk is het heel simpel. Wim gaat voor duurzaam en dat past bij Eneco. Voor zijn eigen gemaakte fiets krijgt hij gewoon een kilometervergoeding. En wil hij ergens zijn voor zijn werk, dan pakt hij de elektrische poolauto. Het lijkt simpel, maar daarom werkt het juist."

Vier learnings

1. Geef medewerkers vrijheid, binnen duidelijke kaders

Zorg dat je helder bent. Richt het beleid zo in dat iedereen kan beschikken over vervoer dat past bij de persoonlijke omstandigheden en wensen. Bij Eneco krijgen medewerkers de keuze: een OV Vrij-kaart waarmee je elke dag van het jaar gebruik kunt maken van al het openbaar vervoer óf een kilometervergoeding. Met die vergoeding bepaal je zelf hoe je naar kantoor komt. Uiteraard pakt de fiets voordeliger uit.

2. Maak jullie purpose een zaak van iedereen

"Eneco werkt hard aan de energietransitie," vertelt Jeanette. "Wij zijn een duurzaam bedrijf, en die duurzaamheid kom je overal in de organisatie tegen. Dat helpt! Draag uit wie je als organisatie bent. Want medewerkers kiezen bewust voor een organisatie die bij hen past. Trek dit door naar Facilitaire en Arbeidsvoorwaardelijke zaken. Dat verwachten medewerkers ook. Sterker, ze eisen dit zelfs. Leg het niet op, maar verander stapje voor stapje. Betrek medewerkers en zorg dat ze ambassadeur worden van je beleid.

3. Kijk wat er al is

Jeanette: "Dit is een praktische. Wij hebben op het hoofdkantoor in Rotterdam maar een paar elektrische fietsen voor algemeen gebruik. Waarom? Het OV is zo goed, dat vrijwel iedereen dat gebruikt. Het is makkelijk en je bent sneller in de stad of op je afspraak."

4. Hou ruimte om te reageren op omstandigheden

"Het hoofdkantoor ligt dus aan het spoor," zegt Jeanette, "maar de vestiging in Utrecht waar Wim werkt is lastig te bereiken met het OV. We snappen dat meer mensen er daarom voor kiezen met de eigen auto te komen. Dus geven we mensen die daar hun vaste plek hebben een wat hogere (auto) kilometervergoeding."